confessions

laik bir hanim

Şarap  · 26 Nisan 2017 Çarşamba

  1. toplam giri 501
  2. takipçi 95
  3. puan 14488

sscb

laik bir hanim
Merkezî sosyalist plana dayalı bir ekonomiye sahip olan SSCB'nin ekonomik temelini üretim araçlarının toplumsal mülkiyeti oluşturur. Marksist teori, sosyalist toplumda üretim araçlarının toplumsal mülkiyetini, üretimin ve bölüşümün tamamen merkezi planlama doğrultusunda gerçekleştirileceğini söyler. Ekim Devrimi'nin hemen ardından tüm devlet yönetimine el koyan ve burjuva-kapitalist devlet mekanizmasını parçalamayı hedefleyen Bolşevikler, ülkedeki tüm bankaları, fabrikaları, belirli bir değerlemenin üzerindeki üretim araçlarını bedelsiz kamulaştırmış, tüm dış borçları reddetmişlerdir. Ancak kısa süre sonra, İngiliz destekli Çar yanlılarının Bolşevikler ile tutuştukları iç savaş, Lenin tarafından Savaş Komünizmi kararlarının uygulanmasına sebep olmuştur. Bu dönemde köylünün tarımsal üretiminin bir kısmına devrimciler tarafından el konulmuş, yıllık üretim birikimi ve tüketim miktarı planlanmış ve paranın pazar içerisinde dönüşümü kısıtlanmıştır. İç savaş ekonomiye ağır bir darbe indirmiş, 1920'de üretim birikimi 1914 öncesi dönemin bile gerisine düşmüştür[11]. 1921'de iç savaşın Bolşevikler lehine sonuçlanmasının ardından, Lenin tarafından "bir adım geri, iki adım ileri" şeklinde formüle edilmiş Yeni Ekonomi Politikası yürürlüğe sokulmuştur. Sovyetlerin sermaye birikimi sağlaması, üretimin canlanması ve endüstriyel kalkınma hamleleri için bir dayanak noktası olması planlanan bu politika ile, köylünün üretim fazlasını pazarda satabilmesine olanak sağlanmış, küçük işletmelere ve küçük burjuvaziye izin verilmiştir. Suikast sonucu sağlığını yitiren Lenin'in 1924'te ölümü üzerine parti genel sekreteri olan Stalin tarafından 1928'e kadar devam ettirilen Yeni Ekonomi Politikası, sonuç itibarıyla başarıya ulaşmış ve ekonominin hızla kalkınmasını sağlamıştır[12].
Stalin dönemi, SSCB'nin kısa sürede muazzam bir endüstriyel kalkınma gerçekleştirdiği ve dünyanın en büyük sanayilerinden birisi haline geldiği bir süreçtir. 1927'de Politbüro içerisinde yaşanan sert tartışmalar sonucunda Stalin, Yeni Ekonomi Politikası'nın artık gereksiz olduğunu, komünizme geçiş için modern kapitalist ülkelerin endüstriyel gelişmişlik düzeylerinin hızla yakalanması gerektiğini belirtmiş ve fikirlerini kabul ettirmiştir. Bunun sonucunda 1927 yılında alınan bir kararla kesin olarak planlı ekonomiye geçiş yapılmış, tarım kolektifleştirilmiş ve 1928'de ilki kabul edilen 5 yıllık kalkınma planları uygulamaya konulmuştur. Bu kalkınma planları, ülke kaynaklarının hızlı endüstriyel kalkınma için mobilize edilmesi üzerine kuruluydu. Batı kapitalizmi, 1929-1936 arasında tarihinin en derin talep yetersizliğine bağlı iktisadi krizlerinden birini yaşarken, SSCB liderliğindeki sosyalist dünya zaman/performans açısından medeniyet tarihinin en başarılı kalkınmalarından birini gerçekleştirmiş, 1936'da Avrupa'nın en büyük sanayisi konumuna yükselmiştir.
II. Dünya Savaşı'nda 27 milyon vatandaşını kaybeden SSCB maddi açıdan da ağır şekilde tahrip edilmişti. Savaşın ardından Berlin'e kadar genişleyen sosyalist cumhuriyetler sonucunda, o zamana kadar içe kapanık ve kendi kendine yeterliliği öne çıkaran Sovyet ekonomisi, hızla dışa açılmış ve Sosyalist ülkeler arasında Comecon adı verilen ekonomik işbirliği organını oluşturmuştur. Ancak yine de dünya ekonomisinin SSCB içerisindeki etkisi zayıftı ve ülke içerisindeki tüm tüketici fiyatlamaları, devlet tarafından planlanıyordu.
Ağır sanayisi oldukça gelişmiş olan SSCB özellikle 1960'lardan itibaren makine ihracatında dünyada ön plana çıkmıştı. Ayrıca ABD'nin uydu devletlerine silah satabilmek için başlattığı Soğuk Savaş, silahlanma yarışına sebep olmuş ve bu durum ABD ve SSCB'yi önemli silah ihracatçıları konumuna getirmiştir. Ülke içerisinde planlanmamış ve "ikinci ekonomi" şeklinde tanımlanan bir yasadışı ekonominin ortaya çıkışı, 1965'te yapılan reformlar sonucunda hafifletilmeye çalışılmıştır.
İhracatta sanayi ürünleriyle ön plana çıkan SSCB, ithalat alanında ise tarımsal ürünlere yönelmekteydi. SSCB dünyanın önemli tahıl üreticilerinden olmasına karşın hükümet özellikle II. Dünya Savaşı'ndan sonra artan nüfusun ihtiyacını gidermekte zorlanıyordu. Tarımsal üretimin artması dahi SSCB'nin tahıl ithalatına yönelmesine engel olamıyordu. Bu durum özellikle Kruşçev döneminde ciddi bir sorun olmuş ve genel sekreterin görevden alınmasında etkili olmuştu.
1980'de Japonya tarafından ekonomik büyüklük bakımından geçilen ve dünyanın en büyük üçüncü ekonomisi durumuna gelen SSCB'de, Gorbaçov'un iktidara gelişiyle 1987'de Prestroyka denilen iktisadi reform paketini açıklandı. SSCB'nin dağılışının iktisadi sebeplere dayandığı iddia edilse de, Yalçın Küçük gibi Sovyetologlar dağılışın ardında siyasi ihanetin olduğunu ifade etmişlerdir. Nitekim Sovyet ekonomisinin 1985 yılına kadar istikrarlı gelişimi perestroykanın uygulanmaya konduğu 1986'dan itibaren ise duraklama sürecine girmesi devletin yıkılışında siyaset ve ekonomiye yöneticiler tarafından keskin müdahalelerin yapılmasının etkili olduğunu göstermektedir.

tarihte bugün

laik bir hanim
1861 - Amerikan İç Savaşı: Virginia eyaletinin Richmond kenti, Amerika Konfedere Devletleri'nin (Güneylilerin) başkenti olarak ilan edildi.
1867 - Osmanlı İmparatorluğu'nda Dilâver Paşa Nizamnamesi ilan edildi.
1886 - Atlantalı kimyacı ve eczacı olan John S. Pemberton dünyanın en ünlü içeceği haline gelecek Coca-Cola'yı Georgia'da icat etti.
1902 - Martinik'te Pelée Yanardağı patladı: 30 bin kişi öldü.
1914 - Paramount Pictures film yapım ve dağıtım şirketi ABD'de kuruldu.
1945 - Alman General Wilhelm Keitel, Sovyet General Jukov'a teslim oldu. Almanya savaşı kaybetti. Avrupa'da savaşın bittiği bu güne Zafer Günü adı verildi.
1947 - Ulvi Cemal Erkin, Prag'da Çek Filarmoni Orkestrası'nı yönetti.

Sovyet Savaş Anıtı (Treptower Parkı)
1949 - Doğu Berlin'deki Treptower Parkı'nda Sovyet Savaş Anıtı'nın açılışı yapıldı.
1949 - Almanya Federal Cumhuriyeti'nin ilanı.
1952 - Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü kuruldu.
1954 - Asya Futbol Federasyonu'nun oluşması.
1961 - Uluslararası Af Örgütü kuruldu.
1972 - Bülent Ecevit listesinin olağanüstü kongrede kazanması üzerine, İsmet İnönü, 33 yıl 4 ay 11 gün sonra CHP genel başkanlığından istifa etti.
1978 - Reinhold Messner ve Peter Habeler adlı iki dağcı ilk defa olarak Everest Dağı'na oksijen tüpleri olmaksızın tırmandılar.
1980 - Çiçek hastalığı'nın artık yeryüzünden kökünün kazınmış olduğu Dünya Sağlık Örgütü tarafından ilan edildi.
1984 - Sovyetler Birliği, Los Angeles Olimpiyat Oyunları'nı boykot edeceğini açıkladı.
1984 - Türk parlamenterlerin yetki belgeleri, Strazburg'daki Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi'nde onaylandı. 12 Eylül 1980'den beri Konsey Meclisi'nde temsil edilmeyen Türkiye ile Avrupa Konseyi ilişkileri yumuşama yoluna girdi.
1993 - Gökova Termik Santrali'ne karşı yaklaşık 3.000 kişi eylem yaptı.
1997 - China Southern Airlines a ait Boeing 737 tipi uçağı Shenzhen Bao'an Uluslararası Havalimanına inişi sırasında fırtına nedeniyle kaza yaptı. Kazada 35 kişi yaşamını yitirdi.
2009 - TRT Türk kanalı yeniden açılış yaptı.
2010 - Bucaspor tarihinde ilk defa Süper Lig'e yükseldi.
Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]
1653 - Claude Louis Hector de Villars, Fransız mareşal (ö. 1734)
1698 - Henry Baker, İngiliz doğa bilimci (ö. 1774)
1753 - Miguel Hidalgo, Meksikalı nasyonalist (ö. 1811)
1828 - Jean Henry Dunant, İsviçreli yazar ve iş adamı (ö. 1910)
1829 - Louis Moreau Gottschalk, ABD'li piyanist (ö. 1869)
1884 - Harry S. Truman, ABD'nin 33. Başkanı (ö. 1972)
1895 - Edmund Wilson, ABD'li eleştirmen ve deneme yazarı (ö. 1972)
1899 - Friedrich August von Hayek, Avusturyalı ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 1992)
1903 - Fernandel, Fransız aktör (ö. 1971)
1906 - Roberto Rossellini, İtalyan yönetmen (ö. 1977)
1910 - Mary Lou Williams, ABD'li Caz piyanisti ve bestekâr (ö. 1981)
1914 - Romain Gary, Fransız yazar, film direktörü, savaş pilotu ve büyük elçi (ö. 1980)
1920 - Sloan Wilson, ABD'li yazar (ö. 2003)
1926 - David Attenborough, İngiliz yönetmen
1937 - Ahmet Özacar, Türk futbolcu (ö. 2005)
1937 - Thomas Pynchon, ABD'li romancı
1940 - Peter Benchley, İngiliz yazar (ö. 2006)
1950 - Pierre de Meuron, İsviçreli mimar
1955 - Ásgeir Sigurvinsson, İzlandalı futbolcu ve teknik direktör
1957 - Marie Myriam, Fransız şarkıcı
1964 - Päivi Alafrantti, Finlandiyalı atlet
1966 - Metin Tekin, Türk futbolcu (Beşiktaş'ın efsanevi futbolcusu)
1966 - Cláudio Taffarel, Brezilyalı futbolcu ve antrenör
1968 - Yaşar Gürsoy Türk gazeteci ve yazar
1972 - Darren Hayes, Avustralyalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve besteci
1975 - Enrique Iglesias, İspanyol şarkıcı ve aktör
1977 - Theo Papaloukas, Yunan eski millî basketbolcu
1978 - Lucio, Brezilyalı futbolcu
1981 - Erdem Yener, Türk rock sanatçısı
1981 - Kaan Urgancıoğlu, Türk dizi ve sinema oyuncusu
1986 - Pemra Özgen, Türk millî tenisçi
1990 - Anastasia Zueva, Rus yüzücü
Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]
1794 - Antoine Lavoisier, Fransız kimyager (giyotinle idam) (d. 1743)
1873 - John Stuart Mill, İngiliz düşünür, filozof ve politik ekonomist (d.1806)
1880 - Gustave Flaubert, Fransız yazar (d.1821)
1884 - Midhat Paşa, Osmanlı devlet adamı (Taif'te boğularak öldürüldü.) (d.1822)
1903 - Paul Gaugin, Fransız ressam (d. 1848)
1904 - Eadweard Muybridge, İngiliz asıllı ABD'li fotoğrafçı (d. 1830)
1945 - Matthias Kleinheisterkamp, Alman SS subayı (d. 1893)
1952 - William Fox, Avusturya asıllı ABD'li film yapımcısı (d. 1879)
1975 - Avery Brundage, ABD'li atlet (d. 1887)
1979 - Talcott Parsons, ABD'li sosyolog (d. 1902)
1983 - John Fante, ABD'li yazar (d. 1909)
1987 - Elif Naci, Türk ressam ve müzeci (d. 1898)
1994 - George Peppard, ABD'li aktör (d. 1928)
1999 - Dirk Bogarde, İngiliz aktör (d. 1921)
2008 - François Sterchele, Belçikalı futbolcu (d. 1982)
2015 - Zeki Alasya, Türk tiyatro, sinema sanatçısı ve yönetmeni (d. 1943)

kaynak: wiki
30 /