ı. Abdülmecit döneminde, 3 kasım 1839'da Gülhane parkı'nda Sadram Mustafa reşit paşa tarafından yerli ve yabancı temsilcilere okunan bildiridir.
Diğer adları gülhane hatt-ı hümayunu ve tanzimat-ı hayriyedir.
Fransız ihtilali'nin etkisiyle ayaklanmak isteyen azınlıklara eşit haklar öngörmüştür.
bu fermanla padişah ilk defa kendi gücünün üstünde kanun gücü olduğunu kabul etmiştir.
