köchel dizini

neptune
özellikle klasik müzik dinleyicisinin, wolfgang amadeus mozart'ın bir eserini dinlemek için arama yaptığında, karşısına kv veya k sözcüğünün çıktığını ve bu harflerden sonra da bir sayı ile karşılaşacağını söylemek mümkün. bu başlığı açma nedenim de bunun ne anlama geldiğini açıklamaya çalışmak.

kısaca şöyle diyebiliriz ; Almanca (Köchel-Verzeichnis) denilen bu dizin orijinal olarak ; Ludwig von Köchel, tarafından geliştirilmiş olan ve wolfgang amadeus mozart tarafından bestelenmiş müziksel eserlerin tamamının kronolojik şekilde sıralanması şeklindeki bir dizindir. Mozart'a ait her esere ya K veya KV ile başlayan bir sıra numarası verilmiştir. Örneğin, Mozart'in KV 626 olarak sınıflandırılmış eseri "Re-minör Requiem" olup Mozart tarafından bestelenmiş olan 626 cı parçadır. Köchel dizin numarası böylece her Mozart eserleri için kısa kesin isim sağlar; hem de o eserin diğer eserlere nazaran kronolojik yapım tarihini açıkca gösterme amaçlıdır.

bu dizinin kronolojik olma özelliği şuradan ileri geliyor. özellikle sıra numarası 100 den büyük olan numaralar, basit bir matematik işlemi ile, bize o eserin wolfgang amadeus mozart tarafından kaç yaşında bestelendiğini ve buradan yola çıkarak da, eserin ortaya çıkış tarihini vermeye yarıyor ve bu sıralama da onu amaçlayarak yapılmış. yani basit şekilde söylersek, kv den gelen sonra sayı büyüdükçe, mozart'ın o bestesinin zamansal olarak daha sonraya denk geldiğini anlayabiliriz. nitekim yukarıda sözünü ettiğim, mozart'ın kv 626 eseri aynı zamanda, onun son eseri olarak bilinen "Requiem" dir.

gelelim basit matematik işlemi ile, mozart'ın hangi eserini kaç yaşında yazdığına ve tabii diğer bir deyişle hangi yılda yazdığının bulunmasına. bunun için söz konusu eserin numarasını diyelim ki benim bugün paylaştığım 25.senfonisi olsun (ki bu eser köchel dizinin de kv 183 olarak geçer). burada söz konusu numarayı önce 25 e bölüyoruz. yani 183/25 çıkan sonuca da 10 ekliyoruz. yani 183/25 + 10. ki bu bize mozart'ın o eserini kaç yaşında bestelediğini verir. mozart'ın doğum yılını ezberinizde biliyorsanız ki bu da 1756 yılıdır, elde ettiğiniz sayıya o sayıyı ekleyerek, eserin besteleniş tarihini bulmanız da mümkün oluyor haliyle.