ı. petro

sophos
(Rusça: Пётр I Великий, Pyotr I Velikiy (Büyük petro))
(9 Haziran 1672 - 8 Şubat 1725)
Türklerin deli, Rusların büyük dediği,
Rusya'yı 1682'den 1725'e kadar yöneten Rus Çarı.
Rus imparatorluğu'nun ilk impataratoru/çarı dır.

Çar I. Aleksey'in ikinci eşi Natalya Narişkina'dan olan oğludur. 1682'de, zayıf ve hastalıklı üvey ağabeyi V. İvan'la birlikte tahta çıktı. Taht naipliğini üvey ablası Sofia Alekseyevna atandı; Sofia'nın aşığı başdanışman Vasili Vasilyeviç Golitsın'in ülkenin yönetiminde etkindi.
Petro, bu dönemde annesiyle birlikte Moskova'nın dışındaki “Alman mahallesinde” yaşadı. Rusya'ya gelen Avrupalılar'la yakınlık kurarak uygarlıkları hakkında bilgi sahibi oldu. Burada Avrupalı askerlerden topçuluk ve istihkam eğitimi aldı. 14 yaşından itibaren gemilere büyük ilgi duydu.
Petro 17 yaşında bir saray darbesiyle yönetimi ablasının ve Golitsın'in elinden aldı. 1694'te annesinin ölümü ile ülke yönetiminin tek hakimi oldu. Tahtı Ivan'la paylaşmayı sürdürüyordu ancak devlet işlerinde Ivan'ın hiçbir rolü yoktu. 1696'da Ivan'ın ölümü ile tahtın tek sahibi oldu.

sankt peterburg (st. petersburg) kentini inşaa ettirmiştir.
Osmanlı ile İstanbul Antlaşması'nı imzalamıştır (1700). Bu antlaşmayla; Ruslar, İstanbul'da sürekli elçiliğe sahip oldu. Azak Rus hakimiyetine girdi, Ortodoksların Kudüs haccı serbest bırakıldı.
İsveç'e savaş açtı, Petro, İsveç kralını Poltova Muharebesi'nde yendi.
Prut savaşı'nda osmanlı'ya yenildi fakat müzakerelerle rus ordusu serbest bırakıldı (ı. katerina sayesinde).
osmanlı ile Edirne Antlaşması'nı imzalamıştır (1713).

8 Şubat 1725'te hayatını kaybetti. Peter ve Paul Katedrali'ne defnedilmiştir.