Altay ve Türk mitolojisinde göklerin, hava olaylarının ve yıldırımların tanrısıdır. Kayra Han tarafından dönüşüm yoluyla yaratılmış üç tanrıdan birisidir. Bazı mitlerde o doğrudan Kayra Han'ın, bazı mitlerde ise doğrudan Tengri'nin oğlu kabul edilir. Ezeli ve ebedi kabul edilir. Sonsuz denizin üzerinde uçarken, Ak Ana denizden çıkarak ona yaratma ilhamını vermiştir. Ezeli düşmanı Erlik'tir. Erlik'in Yeraltı'ndan çıktığı gün, Eski Türklerin kabul ettiği kıyamet günü olan "Kalgançı"nın gerçekleşeceğine inanılır. Mitolojiye göre, Ülgen Kalgançı'da Erlik'le mücadele edip onu öldürecektir ancak bu sırada bütün insanlar ölecektir. Ülgen ölenleri görünce "Kalkın ey ölüler!" diye buyuracak ve ölüler tekrar kalkacaktır. Bay Ülgen göğün 17. Katında, Altındağ'daki altın kapılı sarayında; altın bir tahtta oturur. Zamanla işlevlenerek Gök Tengri'nin yerini almıştır.