stalin, lenin'in çok kötü bir öğrencisidir. özü itibariyle kötü bir insan değildir. türk veya herhangi bir halka düşmanlık besleyecek bir kişi ise hiç değildir.
fakat sovyetlerin asıl çöküş yılları kanaatimce stalin'in yönetiminde olduğu yıllarda başlamıştır. ağır sanayi hamleleri işçiyi emeğe yabancılaştırmıştır. ülke bir işçi devleti olmaktan çıkıp, devlet kapitalizmi olan bir sisteme evrilmiştir.
bunun yanı sıra, 2. dünya savaşı sonrasında kapitalist blokla yaptığı anlaşmalar, dünyada olabilecek bütün devrimlerin canına ot tıkamıştır. stalin'in bu anlaşmalardaki amacı, tek ülkede sosyalizmi korumak ve yaşatmaktır. oysa, troçki'nin de işaret ettiği üzere kapitalizm ve komünizm aynı dünyada yaşayamaz. biri birinin sonunu getirir.
fakat unutulmasın ki, 91 yılında çözülen ve yıkılan komünizm değildi. sovyetler birliği denen devlet kapitalizmi tabiatı gereği çökmüştü.