İnsanlık asla faşizmden kurtulamayacak çünkü hepimiz faşistiz. En özgürlükçü insanın bile lanetlediği insanlardan bir farkı yok. Neden mi?
Üçüncü dalga deneyi ve stanford deneyi üzerinden açıklayacağım. Üçüncü dalga deneyi çocuklar üzerinde yapılmış ve doğru şartlar altında en masum gördüğümüz çocukların bile nasıl cani psikopatlara evrilebileceğini göstermiştir.
Stanford deneyi ise mutlak gücün yozlaştırıcılığını gösterir. Sıradan insanlar, diğer insanlara üstün hale getirilir. [Gardiyan-Tutuklu rolü yapıyorlar] En sonunda gardiyanlar vahşileşmeye ve mahkumlara kötü davranmaya başlar. Bu insanlar aramızda dolaşan insanlar değil miydi? Öylelerdi.
Onları faşist yapan neydi? Sınırın olmaması. Günlük hayatınızda belli bir çizgi vardır. Asla geç(e)mediğiniz bir çizgi. Mesela çizgiyi aşar bir insanı öldürürseniz, cezalandırılırsınız. Bu nedenle kendinizi bundan alıkoyarsınız. Bunun ortadan kalkması için birey ya bu sınırı aşmalı yada toplumsal histeri [mass hysteria] duruma gelmelidir. Bu duruma gelen insanlar içinde insanların olduğu bir oteli bile yakacak duruma gelebilirler.
İşte bu yüzden faşizm, adalet ve demokrasinin olduğu yerde olmaz. Zira adalet ve demokrasinin olduğu yerde her zaman bir sınır vardır. Günümüzde birçok internet sitesinin ve forumun hatta günümüzün en popüler sözlüklerinin bile çatırdayarak yıkılmasının nedeni işte bunda gizlidir.
Benim gerçekten faşist olmadığına inandığım insan, bir zamanlar faşist olup hatasını farkeden insandır. Zira o, vahşi kısmını yenebilmiştir.
Yüzüklerin efendisinde güzel bir sahne vardır. Frodo, yüzüğü galadriel'e uzatır ve der ki; "eğer yüzüğü kullansan bunu ona [saurona] ödetir miydin?" galadriel evet der. Ancak verdiği cevap çok güzeldir. "Ödetirdim ancak her şey böyle başlardı"
Diyelim ki, sonsuz bir gücünüz var. İstediğiniz bir dünya yaratabilirsiniz. Şimdi yarattığınız dünyayı düşünün. İşte o hayal, en faşist duygularınızın uyandığı yer.
Kısacası, insanların "kahrol faşizm" demeden önce kendi faşistliklerinden kurtulmaları lazım. Sen kurtulabildin mi derseniz hayır diyorum.