özgür irade yanılsaması

sophos
Seçimlerimizi hep dış etmenler etkiliyor. Dünyada kaos var. Teorik olarak kelebek etkisi denilen bir kelebeğin kanat çırpışı bile domino etkisiyle bir savaşa neden olabiliyor. Bizim seçimlerimiz başkalarının seçimlerini, onlarınki de bizimkilerini etkiliyor. Örneğin x üniversitesi'ne gideceğim, bu üniversiteyi bir yerden duymuşumdur. X kitabını okuyacağım, bunu da bir yerden duymuşumdur. Seçimlerimizi usumuzdaki normlara göre yapıyoruz bu normları da dışarıdan öğrendik. Eğer her şeyi biz yaratmadıysak dışardakilere bağlıyız. Bu da hiç bir şekilde özgür seçim olmadığı anlamına gelir.

Özgür seçim/irade denilen olgu başkalarının seçimleriyle ve düşünceleriyle kendi seçimlerimizi yaptığımız yanılsamasıdır.

Kendin olmak diye bir şey yoktur: başkalarının düşüncelerine ve seçimlerine daha az bağlı olmaya çalışmak vardır. Daha az etkileşmek vardır. O zaman da usumuza şöyle bir soru geliyor? Özgür irade iyi midir? Eğer daha az etkileşirsek bu sefer de asosyal olup kafayı yeriz. Zaten kimseyle etkileşmeden yaşayamayız ne kadar denersek deneyelim. O halde özgür irade yoktur. Ancak her nedense bize varmış bizi gelmektedir.

Bilimsel olarak açıklaması
https://evrimagaci.org/ozgur-bir-iradeye-sahip-miyiz-284/amp