Hayvanlar aleminin (animalia), yumuşakçalar (mollusca) şubesinin, kafadan bacaklılar (cephalapoda) sınıfından, Octopoda takımından olan sekiz kollu yumuşakçaların genel adı.
İsmi, Yunancadan (οχταπόδι, ohtapodi) latinceye (octopus) ve diğer dillere geçmiştir, "sekiz ayak" anlamına gelir.
Kabul görmüş 300 civarında türü bulunur. İki gözleri ve üç kalpleri vardır. Hareketleri kolları yardımı ile huni tabir edilen bölgesinden püskürtmüş olduğu su sayesinde olur. Avlanma şekli pusu türü avlanmadır. Yani su içerisindeki yarıklarda saklanarak avlanırlar. kendilerini bulunduğu ortamın rengini ve şeklini alarak kamufle edebilirler. Tehlike anında mürekkep fışkırtıp hızla kaçabilirler. Solunum şekli vücudunda manto boşluğu adı verilen boşluklarında bulunan solungaçlar yardımı ile olur.
Kafadan çıkan 8 adet aynı uzunluk ve yapıya sahip, 2 sıra vantuzla bezenmiş kolları vardır. Sadece Eledone ahtapotunun vantuzları tek sıradan oluşur.
Ahtapotların büyüklüğü ortalama 1 metre civarındadır. ağızları alt tarafta olup kuş gagasına benzemektedir. 8 tane kollarından bir tanesi değişikliğe uğramış olup cinsel organ görevi görmektedir. yumurtlayarak ürerler, dişi ahtapot kuluçkaya yatar. Yavruları çıkmadan asla yumurtaları terk etmez. Ayrıca Sesli ve parlak olan nesneler ilgilerini çeker.
Ünlü fizikçi Michio Kaku'ya göre dünyada bulunup uzaylılara en çok benzeyen şeydir: "Ahtapotlar da stereo vizyona sahip ve uzuvları aracılığyla avlarını yakalıyor ve tutamaçlarını kullanabiliyorlar. Şuan Dünya'da 165 milyonu aşkın yıldır yaşayan ahtapotlar dil bilmiyor” diyerek, evrimleşme sürecine girmeleri durumunda ahtapotların da kendi dillerini geliştirebileceğini söylüyor.