sağ beyin sol beyin teorisinin çürütülmesi

frantz fanon
popüler kültür bizi mantıkçı, metodolojik, analitik insanların sol-beyin baskını olduğuna ama yaratıcı ve sanatçı tiplerin de sağ-beyin baskını olduğuna inandırmıştır. sıkıntı şu ki, bilim hiç bir zaman bunu destekleyen bulgular elde edememiştir.

utah üniversitesindeki bilim insanları, 1,000 kişinin beyni üzerinde yaptıkları incelemede bu sağ beyin sol beyin efsanesini çürüttü.
zira o insanların sol beyni veya sağ beyni tercihen kullandıklarına yönelik bir kanıt bulamadılar. deney boyunca deneyin tüm katılımcıları -ve kuşku yok ki bilim insanları- her iki lobu da eşit bir şekilde kullanıyorlardı.

deneyi açıklayan makale ağustos 2013'te plos one dergisinde yayımlandı.

beynin bir bölgesini (belli işlemler için) beynin diğer bölgelerine kıyasla daha çok kullanma durum gerçekten var. buna ''lateralization'' (yanallaşma?) diyorlarmış biliminsanları. örneğin, sağ elini kullanan insanların konuşma işlemi beynin sol tarafında oluşur. ama bu durum büyük katiplerin ve büyük yazarların beyinlerinin sol tarafının sağ tarafından daha çok kullandıkları veya sol tarafta daha çok nöron olduğu anlamlarına gelmiyor.

dr. jeff anderson diyor ki:
''sol lobun mantık ve muhakemeyle daha çok bağlantılı olması diye bir durum yok'' ''ayrıca yaratıcılık, sağ lobda sol lobdan daha çok işlemlenmiyor''

dr. anderson'un ekibi 7 - 29 yaş arasındaki katılımcıların beynini dinlenme durumundayken taramıştır. 7,000 beyin bölgesinin aktivitesine baktılar ve bu bölgeler içindeki ve arasındaki nöral bağlantıları incelediler. her ne kadar bazı kilit bölgelerde yoğun bir nöral trafiği gördülerse de ortalama olarak beyinin her iki tarafı da nöral ağ ve bağlantısallık açısından özünde eşittir.

''bazı insanlarda bütünüyle sol-beyin ağının daha çok birleşik olduğu ya da bütünüyle sağ-beyin ağının daha çok birleşik olduğu örüntüler göremedik'' diyor bu çalışmayı yapan jared nielsen adlı öğrenci-araştırmacı.

sol beyin-sağ beyin efsanesi, 1960'larda roger sperry'nin yaptığı nobel ödüllü araşıtrmaya dayanıyor olabilir. sperry, beynin corpus callocum adlı bölgesi amelyatla alınan epilepsi hastalarını incelemişti. corpus callocum, iki lobunun bağlantısını sağladığı için bu hastalar sağ ve sol lobları artık aralarında iletişim kuramıyorlardı.

sperry ve diğer araştırmacılar, bir dizi inceleme sonucunda bu durumdaki hastaların beynin hangi taraflarının veya parçalarının dil, matematik, resim çizme ve başka fonksiyonlarının icra edilmesinde dahil olduğunu belirlediler. ama sonra, popüler psikoloji meraklıları bu fikirden yola çıkarak kişiliklerin ve başka insani niteliklerin beynin bir lobunun diğerine göre baskın olmasıyla belirlendiğini söyleyen bir görüş yarattılar.

nörobilim cemiyeti hiç bir zaman bu görüşe kapılmadı, diyor anderson. Ve şimdi sağ ya da sol beyin baskınlığının hiç bir izine rastlamadığı 1,000'den fazla beyin taraması elimizde mevcuttur.

anderson, herhangi bir efsane avcılığı niyetinde olmadıklarını söylüyor. ekibin amacı sağ ve sol beyin loblarının sıradışı roller oynadığı down sendromu, otizm veya şizofreni durumlarını iyileştirmek için beyin laterizasyonunu (yanallaşmasını) daha iyi anlamaktır.

yani, sağ-beyin ya da sol-beyin insanı olduğunuzu belirlemeye çalışan uygulamaları silmeli misiniz? beyninizin her iki tarafının ve nörobilimcilerin görüşüne göre, evet.

kaynak:
https://www.livescience.com/39373-left-brain-right-brain-myth.html
sikko
giriyi ilgiyle okurken "sağ, sol kardeştir, omurilik soğanı kalleştir!" sloganı kafamda yankılandı. yine de bariz bir şekilde sol taraftan daha çok ses geliyordu. bana utah yolları gözüktü. bu durumu hemen dr. jeff anderson'a anlatmam lazım.