özdemir asaf

Asıl adı Halit Özdemir Arun'dur. 1923 yılında Ankara'da doğmuştur. İlkokuldan lise son sınıfa kadar Galatasaray'da okuduktan sonra Kabataş Erkek Lisesi'nden 1942 yılında mezun olmuştur. Bir süre İstanbul üniversitesi hukuk ve iktisat fakültelerine (üçüncü sınıfa kadar) ve bir yıl da gazetecilik enstitüsü'ne devam etmiştir. Bu arada Tanin ve Zaman gazetelerinde çalışıp çeviriler yapmıştır. İlk yazısı Servetifünun-uyanış dergisinde çıkmıştır. 1951 yılında sanat basımevi'ni kurmuştur. 28 ocak 1981'de aramızdan ayrılmış, hayata veda etmiştir.

Özgün bir dil kullandığı şiirlerinde "ikinci kişi" sorununu sık sık ele aldığı gözlemlenir. Özellikle son zaman şiirlerinde dize sayısını azaltıp duru, duygu ve zeka birleşimi eserler çıkarmıştır. Sözcük oyunlarıyla meşhurdur. Kısacık şiirlerinde yaptığı sözcük oyunlarıyla soyutlaştırıp insanı hem düşündürür, hem yansıttığı duyguyla besler.

Biraz da aşık Özdemir'in efsaneleşmiş hikayesine değinelim. Yukarıda yazdıklarım herkesçe bilinebilen klasik Cumhuriyet Dönemi Şairi Özdemir idi. Şimdi en ünlü şiiri olan Lavinia'sını inceleyelim.

Özdemir üniversite yıllarında bir kıza platoniktir. Lavinia şiirini ona yazmıştır. Bu çok değerli dizeleri bir şiir yarışmasına göndermeye karar verir. Katıldığı yarışmada şiiri son derece dikkat çeker ve yarışmayı kazanır. Bu şiirini kürsüde okuması rica edilir ve minnoş kalpli aşık Özdemir de seve seve kabul eder. Kendisi R harfini söyleyememesine rağmen iyi bir okuyucudur aynı zamanda. Rivayete göre şiiri okurken platonik olduğu Lavinia'sı salondadır ve o okurken salondan ayrılır. Duygusal, derin düşünceli bir adam olan Özdemir bu duruma çok içerlenir ve duygularını hiçbir zaman aşikar edemez. Şimdi şiiri inceleyelim.

Sana gitme demeyeceğim.

Üşüyorsun ceketimi al.

Günün en güzel saatleri bunlar.

Yanımda kal.

Sana gitme demeyeceğim.

Gene de sen bilirsin.

Yalanlar istiyorsan yalanlar söyleyeyim, 

İncinirsin.

Sana gitme demeyeceğim, 

Ama gitme, Lavinia.

Adını gizleyeceğim

Sen de bilme, Lavinia.
(1957)

Söylediğini de yapmıştır. Adını gizlemiştir, kendisi de bilememiştir Lavinia. Peki kimdir bu Lavinia?

Özdemirle birlikte bir sürü adamın başını döndürdüğü Lavinia, Mevhibe Meziyet Beyat'tır. Özdemir ona platonikken o ünlü ressam hocası Edip Hakkı köseoğlu'na aşıktır. Daha sonra Gazeteci İlhan Selçuk'a aşık olur fakat uygun kişiler olmadıkları için oyuncu Öztürk Serengil ile evlenir ama bu evlilik de uzun sürmez. Gönlünden o kadar adamı geçirmişken Özdemir'e yer verememiştir. Lavinia'nın en yakın arkadaşı onun için şöyle demiştir. "Korkunç bir sezgi gücü vardı Mevhibe'nin. Yüzünüze bakar bakmaz, sizi tanır, anlar, ruhunuzun en derin köşelerine kadar kavrardı. Küçücük bir bakıştan, mimikten, jestten tüm karakter haritanızı çıkarabilirdi. Özdemir Asaf bu yüzden ona "Öldürmekten daha beter anlıyorsun insanı" demişti. Çok keskin gözleri vardı.” 

İşte böyledir en sevdiğim şair Özdemir'in unutulmaz aşkı ve hayatı. Lavinia'sına (anlamı ölüm çiçeğidir.) hiç kavuşamamış, aşkını ona hiç anlatamamış fakat bu şiir yıllardır aşıkların benliğinde büyük yer edinip "adı gizlenen Lavinia'lara" adanmıştır.

R harfini söyleyememesiyle olan ününe biraz değinmek istedim.
Bir gün Karaköy'e gitmek için taksiye biner. Taksiciyle Aralarında şöyle bir diyalog geçer:
-Neğeye biğadeğ?
-Eminönü.
Utancından Kağaköy diyemeyen dünya tatlısı insan Eminönü'nde inip Karaköy'e yürümüştür.

Can Yücel'in Özdemir'in cenazesinden sonra yazdığı bir şiiri vardır. Adı "cenaze dönüşü"dür.

Anlaşıldı bu R'lerin intikamı
Onlar yuttu Özdemir Asaf'ı.

Öbür tarafın cennetini bilmem, tek bildiğim bu dünyanın bir cehennemi var. Sozunun sahibidir.

Baharda kışı, kışın da baharı özler insan.
Ne uzaksa onu özler.
Kavuşmak şart mı? Boşver!
Bazı şeyler yokken güzel..

dizelerinin sahibi

Seni bulmaktan önce aramak isterim.
Seni sevmekten önce anlamak isterim.
Seni bir yaşam boyu bitirmek değil de,
Sana hep, hep yeniden başlamak isterim.

muhteşem dizelerinin yazarıdır.