mum söndü

caravaggio
Bağnaz, yobaz ve kuran'sız müslüman olanların Aleviliği toplum içinde karalamak üzere dile getirdiği bir hakaret biçimidir.

Söylenen şudur; kadın erkek toplanır mum söner herkes bir biri ile sex yapar.
Bu söylem biçimi islam dini gibi kapalı kültürlerde tramvatik etki yaratacağı ve toplumsal tepki oluşturacağı bilindiği için dile getirilmiş bir söylem biçimidir. Çünkü Alevilik(ekli-Beyt İnancı) islam dininin sonradan yobazlaştırılma sürecinden nasibini almamış ender mezheptendirler.
--
Tarihsel olarak Mum Söndü söylemi özünde trajik bir neden bulundurmaktadır;
Yavus Sultan Selim'e kadar alevilik mezhebi herhangi bir asimile politikası ile karşı karşıya kalmamıştır. Sonrasında gelen sünni padişahlar ile aşamalı olarak asimile ve Alevi mezhebinden olanlara karşı bir antipati gelişmeye başlamıştır.

Bu durum alevileri zamanla ibadetlerini gizli gerçekleştirme sürecine itmiştir. Dünya kültürlerinde evin reisinin kadın olduğu, ve kadının gerçek anlamda sözünün geçtiği ender inanç biçimlerinden olan Alevilikte kadın erkek ayrımı bulunmamaktadır.

Cem tutulacağı evde(Telli Kuran) gizlice toplanan aleviler İnzibatlara yakalanmamak için, toplanılan evde ve sokağın başında birer nöbetçi dikmektedirler. Eğer olası bir devriye o sokağa geliyor ise, birbirlerine haber verip, cemin tutulduğu evde baskın yememek için ev karartılmaktadır(Yani tek aydınlatma aracı olan mumlar söndürülür). Bu sayede orada alevilerin toplandığına dair bir kanıt kalmayacaktır.

Zamanla durumun farkına varan yetkililer alevilerin ibadet süreçlerini baltalamak için, halkı galeyana getirmenin bu aşağılık formulünü bulmuşlardır.
--
Zamanında Güner Ümit, Turnike Programında
Memet Ali Erbil Çarkıfelek canlı yayınında bu hakaret biçimine atıfta bulunan şakalar yapmış ve meslek yaşamları sona ermiştir.
yassikoheninoglu
mum söndü ile ilgili lise din kültürü hocasından duyduğum kadarıyla;
Osmanlıda, yahudiler gayrimüslümlerden alınan vergiden kaçmak için biz müslümanız der,lakin esnaf ya da mahalle halkı neden camiye gelmediklerini sorduğunda müslüman ama alevi olduklarını söylerler. bu mum söndü olayınında ortaya çıkmasına yahudiler neden olmuş.Mum söndü olayının alevilerden ayini değil mason ayini olduğunu söylemişti. Ama din hocasına ne kadar güven olur bilmem.
4