eratosthenes

sophos
(yunanca: Ερατοσθένης)
MÖ 276 - 194 yılları arasında yaşamış, dünyanın çevresini ilk kez ölçen, antik yunanlı matematikçi, coğrafyacı, astronom ve filozof.

Mısır'daki Aswan şehrinde, yılın belirli bir gününde tam öğle vakti güneş ışınları yere dik gelmektedir, Aynı günde ve aynı saatte, Mısır'ın diğer bir kenti İskenderiye'de ise güneş ışınları yere dik gelmemektedir;
bu farklılıktan yararlanan Eratosthenes:
Biri Aswan'da diğeri İskenderiye'de iki çubuğı yere dik konumda batırdı.
Bu çubuklar, sanal olarak uzatıldığında dünyanın merkezinde kesişeceklerdir. Bunların belirttiği açının ölçüsü, derece türünden x olsun.
Aswan ile İskenderiye arasındaki uzaklığı, o zamanki uzunluk ölçüsü olan stad kullanılarak ölçtü. Bu uzaklık 5000 staddır.
Aswan'daki çubuğun göstergesi 0 olduğu yani güneş ışınlarının Aswan'da yere dik geldiği anda İskenderiye'de güneş ışınlarının oradaki çubukla 7, 2 derecelik açı yaparak geldiğini ölçerek belirledi.
Bundan sonrası çok kolay;
Dünyanın çevresi ç ise: ç /360. 7, 2= 5000 stad,
5000 . 360 / 7, 2 = 250 000 stad eder: Bu da yaklaşık 46 260 km oluyor.
Bu değer o zamanın şartlarına göre, dünyanın bugün bilinen çevresine ( 40 024 km'ye) oldukça yaklaşık bir değerdir.


ayrıca eksen eğikliğini ve dünyanın güneşe uzaklığını ilk hesaplayan kişidir,

paralel ve meridyenlerle yapılmış ilk Dünya haritasını çizmiştir.

MÖ 200''lerde "Eratostenes Kalburu" olarak bilinen asal sayılar bulmaya yarayan bir sistem icat etmiştir.

enlem boylam sistemini bulmuştur.


Eratosthenes'in Dünya'nın Çevre Uzunluğunu hesaplaması

asal sayıları bulmaya yarayan ''erastotenes kalburu'' sistemi