baruch spinoza

kargalı karga paşa
Üç farklı isimle bilinen 17. Yy rasyonalist feylezoflarının önde gelen isimlerinden biridir. Hollandalıdır kendisi. "Ethica" en bilindik eseridir.

Panteizmin en önemli savunucularından biridir. Descartes ve Kartezyen felsefeden oldukça etkilenmiş ve birbirine çok zıt kutupları harmanlayarak (ki buni geometrik bir şekilde ispatlamış ve açıklamıştır) döneminde büyük yanlış anlaşılmalara sebep olmuştur. Nietzsche Spinoza'nın en büyük düşmanıdır denilebilir.
1
cuenta
"Güruhun batıl inançtan daha kuvvetli bir hükümdarı yoktur ve din aracılığıyla bir anda krallarını tanrılar gibi yüceltip, başka bir anda ise onları tüm insanlığa musallat olmuş bir musibet olarak lanetleyip önceki söylemlerinden dönebilmesi için kolayca yönlendirilebilirler.

Türkler bu düzeni mükemmelleştirmiştir çünkü onlar görüş ayrılığını bile dine saygısızlık olarak kabul eder, insanın aklına sorgulanmadan kabul edilmiş basmakalıp yargılarla öyle bir ket vururlar ki, yalnızca kuşku duymaya yarayacak kadar bile makul bir düşünceye yer bırakmazlar. Bu despotik devlet idaresi altında en yüce ve hakiki hikmet tebaayı aldatmak ve dinin sahte ihtişamı ile tebaayı kontrol altında tutan korkuyu maskelemek olur, öyle ki insan köleliği için sanki kurtuluşuymuşçasına cesurca savaşabilir ve kanını ve hayatını zorba bir hükümdarın kibri için riske atmayı utanç değil de en yüksek onur sayabilir."

Baruch Spinoza